Skip to content
Co to są skale modalne i po co nam one? cz.3
Projekt bez nazwy (3)

 

W poprzednich dwóch wpisach poznaliśmy skale: jońską, dorycką, frygijską, lidyjską oraz miksolidyjską. Dziś kolej na skalę eolską, jej pochodną – harmoniczną a także skalę lokrycką najdziwniejszą ze wszystkich skal.

 

Ruszamy!

 

Skala Eolska

Jest to skala, którą znamy jako molową naturalną, czyli po prostu – smutną.

Na czym polega?

Jest zbudowana na VI stopniu skali jońskiej, w której skład wchodzą dźwięki:

 

LA SI DO RE MI FA SOL (LA)

 

Akordy pełniące główne funkcje w tej skali to:

 

  • tonika (trójdźwięk zbudowany od I stopnia skali)
  • subtonika (trójdźwięk od VII stopnia skali)
  • subdominanta (trójdźwięk zbudowany od IV stopnia skali)

Powiedzmy o niej prościej. Jak ją skojarzyć? 

 

Jest ona bardziej melancholijna niż skala harmoniczna, więc często usłyszymy ją w utworach pop, rock, gdzie słychać tęsknotę, smutek, zadumę. 


Przykłady skali eolskiej:

Californication – Red Hot Chili Peppers
Losing my religion – R.E.M.
Ain’t no sunshine – Bill Withers
I burn for you – Sting

 

Skala Harmoniczna

Najczęściej mówimy o niej że jest smutna, usłyszymy ją przede wszystkim w melodiach ludowych.

Na czym polega?

Jest pochodną skali eolskiej, zbudowanej na VI stopniu skali jońskiej, ale ma podwyższony VII stopień.

 

LA SI DO RE MI FA SOL# (LA)

 

Akordy pełniące główne funkcje w tej skali to:

 

  • tonika (trójdźwięk zbudowany od I stopnia skali)
  • subdominanta (trójdźwięk zbudowany od IV stopnia skali)
  • dominanta (trójdźwięk od V stopnia skali)
 

Powiedzmy o niej prościej. Jak ją skojarzyć? 


Najbardziej znana nam jest z kołysanek, przypomina dzieciństwo, kiedy rodzice, czy dziadkowie usypiali nas kołysząc w ramionach.

Przykłady skali harmonicznej:

Z popielnika na Wojtusia – kołysanka ludowa
Już gwiazdy lśnią– kołysanka ludowa
Czerwone jabłuszko – melodia ludowa
Back to Black – Amy Winehouse

 

Skala Lokrycka

 

 

Jest to skala-duch, niby jest, a właściwie jej nie ma, bo mało kto w niej komponuje.

Na czym polega?

Jest zbudowana na VII stopniu skali jońskiej. Tonika jest akordem zmniejszonym, czyli między I a V stopniem słyszymy kwintę zmniejszoną – tryton. W średniowieczu ten interwał nazywano “diabelskim” i nie można było go stosować w komponowaniu muzyki. 

 

SI DO RE MI FA SOL LA (SI)

 

Akordy pełniące główne funkcje w tej skali to:

 

  • tonika (trójdźwięk zbudowany od I stopnia skali)
  • subtonika (trójdźwięk od VII stopnia skali)
  • medianta (trójdźwięk od III stopnia skali)
 

Powiedzmy o niej prościej. Jak ją skojarzyć? 

 

Brzmi najbardziej tajemniczo, wspaniale sprawdza się w piosenkach o duchach i dziwnych snach. Właściwie nie używa się jej w komponowaniu utworów i piosenek, ponieważ jest bardzo niewdzięczna do pisania melodii. Zazwyczaj jeśli się pojawia, to fragmentarycznie i na krótką chwilę. Mamy dla was jednak kilka przykładów wykorzystania tej skali.


Przykłady skali lokryckiej:

Wciąż pada i pada – Basia Jagodzińska-Habisiak
Lokryckie pożegnanie roku – Dźwiękołaki

Mamy nadzieję, że po przeczytaniu ostatnich wpisów skale modalne nie będą już tak abstrakcyjnym tematem. Zachęcamy do słuchania podanych utworów, śpiewania ich podczas wspólnego  domowego muzykowania. Słuchanie różnych skal  i śpiewanie w nich poszerza język muzyczny, nasz oraz naszych dzieci, dlatego warto się nimi zainteresować.

autor artykułu:
Maria Krzosek

Literatura:
Gordon, E. E., Klimas-Kuchtowa, E.
Teoria uczenia się muzyki: niemowlęta i małe dzieci. Harmonia Universalis, 2016.
Gawryłkiewicz, J., Gawryłkiewicz, M. Podręcznik do kierowania edukacją muzyczną małego dziecka wg teorii uczenia się muzyki
Edwina E. Gordona.
Impuls, 2010.
Pazur, B. Nauka improwizacji muzycznej wg teorii uczenia się muzyki Edwina E. Gordona. Rytm, skale, harmonia. 1 i 2 część. Polihymnia, 2019.

Bądź na bieżąco.

Newsletter dla rodziców

Czego możesz się spodziewać?

✅ informacji dotyczące nadchodzących koncertów

✅ gdzie prowadzone są zajęcia przez EduMusic = zajęcia gordonowskie w Twojej okolicy

✅ Teorii uczenia się muzyki – przybliżamy nowe podejście do edukacji muzycznej Twojego dziecka

Bądź na bieżąco.

Newsletter dla żłobkowych cioć

Czego możesz się spodziewać?

✅ wielu praktycznych zabaw do wykorzystania na zajęciach

✅ wsparcia w rozwoju umuzykalniania dzieci, którymi się opiekujesz 

✅ informacji branżowych, badań i różnych pomocy wspierających Twoją pracę